LƯỢC SỬ GIÁO XỨ GIA AN

  Địa chỉ: Thôn 3 xã Gia An huyện Tánh Linh tỉnh Bình Thuận.

  Điện thoại:              0623.588801

  Năm thành lập:      1957

Số giáo dân hiện nay:     2621

Ngày Bổn mạng:  ĐỨC MẸ HỒN XÁC LÊN TRỜI  (15 – 8)

Linh mục quản xứ: Giacobe Tạ Chúc

Theo niên giám năm 1964 của Địa phận Nha Trang, giáo xứ Gia An (còn có tên là Duy Cần) được thành lập cuối năm 1957, thuộc hạt Phan Thiết, do linh mục Giuse – Maria Phạm Trọng Kim chính xứ tiên khởi.

Cùng với sự ra đời của một khu dinh điền mang tên Duy Cần. Đa số dân cư lúc ban đầu có gốc từ Quảng Ngãi (Sơn Tịnh, Tư Nghĩa, Mộ Đức, Đức Phổ được chia làm 4 ấp: Cần, Kiêm, Liêm, Chính) với một số rất ít, 28 gia đình công giáo thuộc ấp Chính, về sau  (1958)  thêm một số khá đông giáo dân di cư gốc Bắc Ninh, Thái Bình từ Hố Nai ra lập nghiệp (khoảng 62 gia đình), dưới sự lãnh đạo của linh mục Giuse – Maria Phạm Trọng Kim. Với ngôi nhà thờ lợp tranh vách lá đơn sơ nhỏ bé.

Số giáo dân theo niên giám năm 1964 là 1162 với 235 gia đình. Từ khi thành lập cho tới năm nay, giáo xứ luôn luôn có các linh mục phục vụ:

Giuse – Maria Phạm Trọng Kim (1957 – 1958), thời điểm này giáo xứ hầu như chưa có gì, chỉ có ngôi nhà thờ nhỏ lợp tole.

G.B Trần Xuân Long (1958 – 1964), lúc này cha xứ cho làm lại nhà thờ lợp tole vách ván, nhà xứ tương đối khang trang với 5 phòng. Thời gian này phong trào tòng giáo rất mạnh mẽ, có nhiều lương dân gia nhập Đạo, các đoàn thể được xây dựng và phát triển rất tốt. Giáo xứ chọn Lễn Đức Mẹ hồn xác lên trời (15/8) làm bổn mạng. Sau biến cố 1963 một số gia đình trở lại Hố Nai, các gia đình mới trở lại không tham gia các công việc của giáo xứ, lúc này các phong trào chung đi xuống rỏ rệt, số giáo dân giảm dần…

Phaolô Nguyễn Lập Huệ  (1964 – 1965), vì thời cuộc chiến tranh loạn lạc nên cha chỉ lưu lại thời gian rất ngắn.

Cha Antôn Mai Khắc Cảnh (1965 – 1966),  về nhận xứ Duy Cần. Vào ngày thứ năm Tuần Thánh (1966) cha đi Lạc Tánh nhận dầu Thánh, trên đường về cha bị chính quyền cách mạng lâm thời mời đi học tập cải tạo. Do ốm đau bệnh tật cùng với rừng thiêng nước độc, cha đã qua đời trong núi rừng Tánh Linh. Thời gian này, giáo xứ thiếu linh mục cai quản. Được sự quan phòng của Chúa, cha Nguyễn Quốc Sinh quản xứ Sùng Nhơn đã về dâng Thánh lễ các ngày Chúa nhật.

Cha Giuse Nguyễn Thanh Vân (1968 – 1973), tháng 8/1968, cha từ giáo xứ Tư Tề về nhận giáo xứ Duy Cần, cha đã cho cũng cố lại các sinh hoạt chung của giáo xứ, có các thầy về giúp xứ nên đời sống đạo của giáo xứ bắt đầu khởi sắc như Hội Đạo Binh Đức Mẹ, Hùng Tâm Dũng Chí…. Cuộc chiến tranh ngày càng ác liệt, ngày 27 tháng giêng năm 1973, với đức ái mục tử cha đã hy sinh tính mạng để bảo vệ đàn chiên, cùng với ngôi nhà thờ bị cháy rụi sau khi bị bom Napan,  lúc này có thầy giúp xứ Luca Nguyễn Ngọc Thúy cùng 2 em Đaminh Nguyễn Văn Cảnh và Maria Madalena Nguyễn Thị Kim giúp việc nhà thờ cùng chịu chết cháy.

Cha Vinh Sơn Nguyễn Đạo Quán  (1973 – 1975), tháng 4/1973 cha về với giáo xứ, lúc này có một số gia đình từ Tân Thành, Long Hoa đến lập nghiệp và thành lập một giáo họ mới, chọn Thánh Vinh Sơn làm bổn mạng. Cha xứ cho xây dựng lại nhà thờ tạm 2 phòng,  nhà  xứ 1 phòng lợp tranh vách ván, dồng thời làm thêm 4 phòng để dạy văn hóa cho các em thiếu nhi trong giáo xứ. Đầu năm 1974 cha cho khởi công xây dựng nhà thờ mới, ngày 25.12.1974 vùng Tánh Linh Đức rơi vào tay chính quyền  cách mạng,  lúc này một số giáo dân phải tạm lánh về vùng Bình Tuy, sau 30.4.1975 mới trở lại giáo xứ. Lúc này nhà thờ  mới hoàn thành được phần móng và các cột bê tông, công trình buộc phải dừng lại vì thiếu kinh phí, tole và các vật liệu khác thất thoát dần.

Cha F.X Đinh Tấn Thời (1975 -1994), sau biến  cố 1975 giáo  xứ  gặp rất nhiều khó khăn trong mọi công việc. Chỉ có ngày Chúa nhật mới có Thánh lễ, ngày thường trong tuần cha dâng thánh lễ “chui”, không có giáo dân nào dám tham dự, các sinh hoạt tôn giáo bị ngăn cấm, các đoàn thể tự tan rã, lúc này cha xứ chia các giáo họ theo đơn vị hành chính (giáo họ 1,2,3,5…). Vào các ngày lễ lớn: Phục Sinh, Giáng Sinh giáo dân khắp các vùng lân cận thuộc huyện Đức Linh, Tánh Linh quy tụ về nhà thờ Gia An để tham dự các  nghi thức và Thánh Lễ. Năm 1979 một số giáo dân vùng Vũ Thư – Thái Bình đi kinh tế mới vào vùng Đức Linh, nên có thêm giáo họ Vũ Hòa, chính giáo dân Vũ Hòa đã tăng thêm sức  mạnh cho giáo xứ, bởi lẽ anh em đã quen sống  trong chế độ XHCN ở Miền Bắc một thời gian dài. Tháng 2/1990  do điều kiện thuận lợi cha xứ đã cho tiếp tục xây dựng nhà thờ mới trên nền nhà thờ cũ, như trời hạn gặp mưa rào, bà con giáo dân,nhất là giáo họ Vũ Hòa đã không tiếc công, tiếc của cùng nhau xây dựng nơi thờ phương Chúa. Năm 1977 một số anh chị em gốc Huế thuộc các Giáo xứ Tân Mỹ và Quy lai cũng đến và định cư tại Gia an. Tháng 8 năm 1991 công trình nhà thờ đã hoàn thành và được thánh hiến bởi Đức Cha Nicola Huỳnh Văn Nghi, đây là ngôi thánh đường đầu tiên được khánh thành của giáo phận Phan Thiết kể từ sau biến cố 1975.

Phêrô Nguyễn Thiên Cung (1994 - 2004), vào thời gian này tương đối ổn định về đời sống đạo và đời sống vật chất.

Cha Phaolô Lê Quang Luân (2004 - 2006), thời gian cha ở cùng giáo xứ không dài, nhưng cha đã quan tâm xây đựng được một đội ngũ các bộ, nhất là giáo lý viên rất trưởng thành và có trách nhiệm, có tinh thần tông đồ. Cha đã cho làm mới gian cung thánh, làm thêm trần, thay mới tole nhà thờ, bê tông hóa các lối đi…

Cha Giacôbê Tạ Chúc (2007  đến nay). Từ ngày cha đến, với sức trẻ và sự nhiệt huyết của một Mục tử, ngoài việc phục vụ bàn thánh, thăm viếng từng gia đình trong Giáo xứ, xây dựng các đoàn thể, cha rất lưu tâm đến xây dựng cơ sở vật chất cho giáo xứ, cha đã cho xây Nhà thờ giáo họ Vũ Hòa một ngôi Thánh đường an khang và rộng rãi (nay là Giáo xứ Vũ Hòa ). Tại Gia an một tháp chuông với chiều cao 30m được mọc lên, đài Thánh Giuse, 5 phòng học giáo lý, xây dựng một đường kiệu chung quanh nhà thờ…Hiện nay, Giáo xứ đang mở rộng cung thánh với diện tích khoảng 300m².

Hiện nay số giáo dân là 2621 với tổng gia đình là 628, đa số ở trong các đoàn thể: Gia trưởng, BMCG, Legiô, các ca đoàn thanh  thiếu niên,… Về tinh thần, nhờ ơn Chúa, dù hoàn cảnh vẫn còn nhiều khó khăn, nhưng giáo dân đã dần dần trở về với Giáo Hội. Thêm vào đó, một số giáo dân ở các nơi đến lập nghiệp, nên tinh thần của giáo xứ ngày càng đi lên.. Hiện nay giáo xứ có truyền thống đọc kinh chung tại các giáo họ vào đầu mỗi tháng, khoảng 200-250 người tham gia. Thứ tư hằng tuần Hội Gia trường đọc kinh luân phiên giữa các nhóm.

Về mặt văn hóa, trình độ văn hóa trung bình của giáo dân là ở cấp Trung học cơ sở. Có nhiều em có trình độ Đại học, cao đẳng nhưng sau khi ra trường đều làm việc tại Sài gòn vì về quê không xin được việc.

Đối với công tác xã hội, giáo xứ lưu ý đến những đối tượng như: nghèo khổ, già cả, neo đơn, bệnh tật. Hằng tuần được nhận Mình thánh Chúa, hằng tháng có cha xứ đến giải tội tại nhà…hội Legiô liên tục thăm viếng, cầu nguyện giúp đỡ trong khả năng…

 Là một giáo xứ thuộc vùng nông nghiệp, nên hiện tại vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn, nhưng hy vọng sau khi công trình thủy lợi Tà Pao được hoàn thành, giáo xứ Gia An sẽ có một tương lai phát triển sáng lạn hơn về mặt kinh tế. Ước mong đời sống văn hóa và giáo dục sẽ phát triển theo.

Đặc biệt hướng tới tương lai, giáo xứ đang chú ý đến khía cạnh đời sống Đức Tin, huấn luyện cán bộ và đẩy mạnh công tác truyền giáo bằng đời sống chứng tá của mình, nhất là mãng truyền thông.

Gia an ngày 29 tháng 08 năm 2013

Ban truyền thông Gia An